Νοημοσύνη.

Ως Νοημοσύνη ορίζω το βαθμό με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε,επεξεργαζόμαστε,

δημιουργούμε και συνθέτουμε νοητές παραστάσεις και αισθητά ερεθίσματα διαμέσουεκείνων των πνευματικών,νοητικών λειτουργιών που είτε από την φύση αποκτήσαμε,είτε από τις προσλαμβάνουσες εμπειρίες αποκομίσαμε,είτε διδαχθήκαμε και τέλος είτε ανακαλύψαμε.

Είναι προφανές από την παραπάνω προσωπική εννοιολογική προσέγγιση ότι η Νοημοσύνη δεν είναι μίας μορφής.

Με τη θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης ο Howard Gardner (Frames of Mind),μας δείχνει ότι η Νοημοσύνη δεν είναι μία,με την οποία γεννιόμαστε και την οποία δεν έχουμε δυνατότητα να αλλάξουμε,να βελτιώσουμε και να αναπτύξουμε σε μεγαλύτερο βαθμό.

Όσο περισσότερο χρόνο ξοδεύει κανείς στη χρήση και ενίσχυση της νοημοσύνης και όσο καλύτερη καθοδήγηση και ενθάρρυνση δέχεται, τόσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός ανάπτυξης του συγκεκριμένου τομέα νοημοσύνης,γράφει ο Howard Gardner,ορίζοντας 9 διαφορετικά είδη(μορφές) Νοημοσύνης

Σύμφωνα με αυτόν, κύριος «ένοχος» για την άνιση μεταξύ τους ανάπτυξη θεωρείται το ΣΧΟΛΕΙΟ(εκπαίδευση),το οποίο επικεντρώνεται στην καλλιέργεια δύο µόνο ευφυϊών - γλωσσικής και λογικομαθηματικής - αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τις υπόλοιπες (μουσική ευφυΐα, ευφυΐα του χώρου, ενδοπροσωπική ευφυΐα, διαπροσωπική ευφυΐα, φυσιογνωστική ευφυΐα, σωματική - κιναισθητική ευφυΐα και υπαρξιακή ευφυΐα).

Επειδή η γενική φιλοσοφία στο παρόν βιβλίο που κρατάτε και ο συγγραφέας δεν αποδέχονται σε καμία περίπτωση την μοιρολατρική αυτοπαράδοση σε εξωτερικά δύσκολες συγκυρίες αλλά και σε λάνθασμένα στερεότυπα του τύπου ο 'Ανθρωπος γεννιέται,δεν γίνεται,-θέλει να δείξει ότι Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΑΝΤΑ ΕΧΕΙ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ και επιπρόσθετα ότι κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του ταλέντα,τις δικές του ξεχωριστές ικανότητες και χαρίσματα,αρκεί να τα κινητοποιήσει,αρκεί να το ΘΕΛΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ.

ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΝΑ ΔΕΧΤΩ ΟΤΙ Η ΦΥΣΗ ΑΚΡΙΤΑ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΕΙ ΜΙΑ ΜΕΡΙΔΑ ΑΝΘΡΩΠΩΝ,η φύση είναι απλόχερη,περίπλοκη και σοφή δίνοντας στον καθένα μας τα εφόδια να προχωρήσει,ακόμα και σε ανθρώπους με αναπηρία όπως θα δούμε σε κάποια σημεία του βιβλίου υπάρχουν τόσο μεγάλες εσωτερικές δυνάμεις και ψυχικά αποθέματα που τους οδηγούν να μεγαλουργήσουν,τους οδηγούν να πετύχουν το αδιανόητο,το πιθανά απίθανο,ΤΟ ΘΑΥΜΑ!

Ας δούμε επιγραμματικά τις 9 μορφές Νοημοσύνης κατά Γκάρτνερ:

1) Μουσική - ρυθμική νοημοσύνη

Eίναι η ικανότητα να αντιλαμβάνετε κάποιος, να εκτελεί και να συνθέτει μουσικά κομμάτια. Εμπεριέχει ευαισθησία στην κίνηση, στο ρυθμό και στη χροιά του ήχου καθώς και ανταπόκριση στο συναίσθημα που εμπεριέχεται σε αυτά. Οι συνθέτες, οι μουσικοί και οι τραγουδιστές παρουσιάζουν αυτή τη μορφή νοημοσύνης.

2) Χωροταξική νοημοσύνη

Είναι η ικανότητα να παρατηρείς και να χειρίζεσαι νοερά με επιδεξιότητα μια μορφή ή αντικείμενο, να παρατηρείς και να δημιουργείς τάσεις, ισορροπίες και συνθέσεις με μια παραστατική και χωρική έκθεση. Είναι η ικανότητα να σχηματίζεις παραστατικές / χωρικές αναπαραστάσεις του κόσμου, να τις μεταφέρεις νοερά ή αισθητά και να θεωρείς τα πράγματα από διαφορετική οπτική γωνία.

Τα άτομα με παραστατική νοημοσύνη διαθέτουν πολύ ισχυρή οπτική μνήμη, ίσως πρόσθετα καλλιτεχνική τάση και φαντασία.

Επίσης, έχουν πολύ καλό προσανατολισμό στο χώρο και συντονισμό χεριών – ματιών, αν και αυτό είναι συνήθως χαρακτηριστικό της σωματικής–Κιναισθητικής(Σωματοκινητικής) νοημοσύνης.

Ορισμένοι κριτικοί σημειώνουν το συσχετισμό μεταξύ των παραστατικών/χωρικών και μαθηματικών ικανοτήτων, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τη θεωρία του Γκάρντνερ, ο οποίος υποστηρίζει ότι οι νοημοσύνες είναι σαφώς διαχωρισμένες μεταξύ τους.

3) Γλωσσική νοημοσύνη

Ένα πλεονέκτημα που χαρακτηρίζει αυτούς που είναι πολύ καλοί στο χειρισμό της γλώσσας, της γραμματικής, της ποίησης, στο διάβασμα και στο γράψιμο, π.χ. δικηγόροι, φιλόσοφοι, συγγραφείς, διερμηνείς,πολιτικοί,ποιητές κ.α.

Η γλωσσική νοημοσύνη δεν εμπεριέχει μόνο τρόπους παραγωγής της γλώσσας, αλλά και την ευαισθησία σε κανόνες και ρυθμούς της γλώσσας .

Αυτό το είδος νοημοσύνης σχετίζεται με λέξεις είτε προφορικά είτε γραπτά. Οι άνθρωποι με λεκτική-γλωσσική νοημοσύνη επιδεικνύουν μια ευκολία στη χρήση των λέξεων και της γλώσσας και στην κατανόηση οδηγιών και σημασιών λέξεων. Είναι συνήθως καλοί στην ανάγνωση, στον γραπτό λόγο, στην αφήγηση ιστοριών και στην απομνημόνευση λέξεων και ημερομηνιών.

Μαθαίνουν καλύτερα μέσω της ανάγνωσης, της τήρησης σημειώσεων και της συζήτησης και αναπτύσσουν πειθώ, δράση και χιούμορ.

Επίσης, μαθαίνουν ξένες γλώσσες πολύ εύκολα καθώς έχουν υψηλή λεκτική μνήμη και ανάκληση και μια ικανότητα να καταλαβαίνουν και να χειρίζονται σωστά τη σύνταξη,τη δομή και τις έννοιες.

4) Λογικομαθηματική νοημοσύνη

Λογική / μαθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να ερευνάς σχέδια, κατηγορίες και σχέσεις με το χειρισμό αντικειμένων ή συμβόλων και να πειραματίζεσαι με έναν ελεγχόμενο και πειθαρχημένο τρόπο.

Επίσης, να αναγνωρίζεις και να χειρίζεσαι περιληπτικά σχέδια και σχέσεις. Σχετίζεται με αριθμούς, με τη λογική, την αφαιρετική ικανότητα και την ικανότητα επαγωγικής και απαγωγικής λογικής. Παρόλο που τα άτομα με λογική / μαθηματική νοημοσύνη θα περίμενε κανείς να υπερέχουν στα μαθηματικά, στο σκάκι, στον προγραμματισμό υπολογιστών και σε άλλες λογικές ή αριθμητικές δραστηριότητες, η αλήθεια είναι ότι διαθέτουν ιδιαίτερες ικανότητες συλλογισμού, αναγνώρισης περιληπτικών σχεδίων, επιστημονικής σκέψης και έρευνας καθώς και εκτέλεσης σύνθετων υπολογισμών. Επιστήμονες, μαθηματικοί, μηχανικοί, ιατροί, οικονομολόγοι και φιλόσοφοι βασίζονται σε αυτήν τη νοημοσύνη.

5) Κιναισθητική νοημοσύνη

Σωματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να χρησιμοποιείς εξαίρετα και συνδυασμένα τις κινητικές δεξιότητες στα αθλήματα (εκτέλεση και επινόηση). Η σωματική νοημοσύνη υποκινεί το σώμα να λύνει προβλήματα, να επινοεί νέες καταστάσεις και να μεταβιβάζει ιδέες και συναισθήματα... Είναι επίσης ορατή σε παιδιά που απολαμβάνουν τα παιγνίδια στην τάξη και τους σχολικούς χορούς, που προτιμούν να παρουσιάζουν τις εργασίες τους με μοντέλα παρά με κείμενο και που ρίχνουν με επιτυχία το τσαλακωμένο τους χαρτί μέσα στο καλάθι των αχρήστων πετώντας το πάνω από τα κεφάλια των συμμαθητών τους. Μαθαίνουν καλύτερα μέσα από τη σωματική δραστηριότητα παρά με την ανάγνωση ή την ακρόαση και χρησιμοποιούν τη σωματική μνήμη, δηλαδή θυμούνται πράγματα μέσω του σώματός τους παρά μέσω λέξεων (λεκτική μνήμη) ή εικόνων (οπτική μνήμη).

Ποιό συγκεκριμένα τα χαρακτηριστικά της σωματικής νοημοσύνης είναι ο αβίαστος έλεγχος των κινήσεων, ο έλεγχος προσχεδιασμένων κινήσεων, η επέκταση της γνώσης μέσω του σώματος, η αρμονία σώματος και εγκεφάλου, οι μιμητικές ικανότητες και η βελτίωση των λειτουργιών του σώματος.

Αυτό το είδος νοημοσύνης απαιτεί δεξιότητες και συγκεκριμένα επιδεξιότητα για λεπτές κινήσεις όπως αυτή που απαιτείται για το χορό, τον αθλητισμό, τη χειρουργική επέμβαση κ.λπ. Το επάγγελμα του αθλητή, του χειρουργού, του χορευτή, του χορογράφου, του ηθοποιού, του γραφίστα, του οικοδόμου, του στρατιώτη είναι ορισμένα επαγγέλματα που χρησιμοποιούν τη σωματική νοημοσύνη.

6) Διαπροσωπική νοημοσύνη

Διαπροσωπική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να καταλαβαίνεις τους άλλους ανθρώπους, να επισημαίνεις τους σκοπούς, τα κίνητρα και τα ενδιαφέροντά τους και να δουλεύεις μαζί τους αποτελεσματικά, δηλαδή να αλληλεπιδράς με τους άλλους.

Οι μαθητές αναπτύσσουν σταδιακά τη διαπροσωπική νοημοσύνη όταν προοδεύουν σε μικρές ομάδες εργασίας, όταν επισημαίνουν και αντιδρούν στις διαθέσεις των φίλων τους και συμμαθητών τους και όταν πείθουν διακριτικά το συνομιλητή τους.

Οι άνθρωποι που έχουν αναπτυγμένη διαπροσωπική νοημοσύνη είναι συνήθως εξωστρεφείς. Επικοινωνούν αποτελεσματικά και εύκολα με άλλους και μπορούν να γίνουν ηγέτες.Είναι άνθρωποι που πολύ συχνά απολαμβάνουν τη συζήτηση.

Είναι η ικανότητα να επικοινωνούμε σωστά και παραγωγικά αλληλεπιδρώντας με τους “άλλους”.

Η συγκεκριμένη μορφή Νοημοσύνης εκτός απο έμφυτη,είναι θέμα έξις(αποτέλεσμα συνήθειας βασισμένο στην εκπαίδευση).Είναι πολύ σημαντική για το παρόν βιβλίο και σε πάρα πολλά σημεία δείχνουμε στον αναγνώστη τεχνικές και διαδικασίες για μία πιό επωφελή,παραγωγική και αποτελεσματική επικοινωνία,που εξυπηρετεί σκοπούς και στόχους που θέτουμε και θέλουμε να πραγματοποιήσουμε.

7) Ενδοπροσωπική νοημοσύνη

Είναι η ικανότητα για κατανόηση των βαθύτερων αισθημάτων, επιθυμιών και ιδεών του εαυτού.Αποτελεί ικανότητα προσωπικής γνώσης που στρέφεται προς τον ίδιο μας τον εαυτό. Αν και είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί το περιεχόμενο και σε ποιο βαθμό κάποιος κατέχει αυτόν τον τύπο νοημοσύνης, μπορούν να διατυπωθούν κάποιες ενδείξεις: έχουν αναπτυγμένο αυτόν τον τύπο νοημοσύνης όσοι αξιοποιούν και εμπλέκουν αποτελεσματικά όλα τα άλλα είδη νοημοσύνης, γνωρίζουν τις αδυναμίες τους, τα συναισθήματα τους στόχους και τα κίνητρά τους και είναι προσεχτικοί στις αποφάσεις και στις επιλογές τους. Με άλλα λόγια διαθέτουν αυτογνωσία και αυτοαντίληψη.

Η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΥΤΕΠΙΓΝΩΣΗ αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό αυτής της μορφής Νοημοσύνης.

8) Νατουραλιστική νοημοσύνη

Η φυσιοκρατική νοημοσύνη σχετίζεται με τη φύση και τη σύνδεση της πληροφορίας με το φυσικό περίγυρο. Είναι η ένατη και νεότερη νοημοσύνη(προστέθηκε στη θεωρία το 1996).

Τα άτομα με φυσιοκρατική νοημοσύνη είναι ευαίσθητα ως προς τη φύση και τη θέση τους μέσα σε αυτήν και διαθέτουν μεγαλύτερη ευκολία στη φροντίδα και την αλληλεπίδραση με τα ζώα. Μπορούν επίσης να διακρίνουν αλλαγές στον καιρό ή στο φυσικό τους περίγυρο και να αναγνωρίζουν και να ταξινομούν τα διάφορα είδη.

Οι "Φυσιοκράτες" μαθαίνουν καλύτερα όταν το αντικείμενο μάθησης περιλαμβάνει συλλογή ή ανάλυση ή είναι στενά συνδεδεμένο με τη φύση. Παράλληλα, δεν αρέσκονται στο να μαθαίνουν άγνωστα ή φαινομενικά άχρηστα πράγματα που συνδέονται ελάχιστα ή καθόλου με τη φύση. Είναι καλό οι «φυσιοκράτες» μαθητές να μαθαίνουν έξω στη φύση ή μέσω ενός κιναισθητικού τρόπου. Τα επαγγέλματα που ταιριάζουν σε αυτά τα άτομα είναι του επιστήμονα, του οικολόγου, του κηπουρού, του βοτανικού, του κυνηγού και του αγρότη.

9)Υπαρξιακή νοημοσύνη

Αυτή την νοημοσύνη κατέχουν οι άνθρωποι που προβληματίζονται με τα θέματα ύπαρξης και ανυπαρξίας, καλού και κακού, σωστού και λάθους, με μια σταθερή τάση να διευρύνουν τα πλαίσια της ανθρώπινης σκέψης.

Χαρακτηριστικοί τύποι ατόμων με υψηλή υπαρξιακή νοημοσύνη είναι ο Σωκράτης και ο Κομφούκιος.

Εκτός των παραπάνω διακρίσεων θα προσθέσω και 2 ακόμα μορφές κατά την προσωπική μου άποψη:

1)Συνδυαστική Νοημοσύνη

Η ικανότητα κάποιου να συνδυάζει πληροφορίες,σκέψεις,παραστάσεις ,να βρίσκει ομοιότητες και αντιθέσεις ανάμεσα τους με στόχο την αναγωγή ενός “πράγματος” σε κάτι άλλο,

Αυτός που πολλές φορές συνθέτει φαινομενικά ανόμοια και ασύνδετα γεγονότα,θεωρίες,πράξεις ενοποιώντας τα,σε ένα ανώτερο επίπεδο.

Ορίζω λοιπόν ως Συνδυαστική Νοημοσύνη την ικανότητα ανασυναρμολόγησης της πραγματικότητας με τέτοιο τρόπο,ώστε να καταστεί χρησιμότερη.

π.χ. Αν κάποιος ιατρός έχει υψηλή αυτή την ικανότητα και βρει το φάρμακο για τον καρκίνο(συνδυάζοντας κάποιες χημικές ουσίες που ήδη υπάρχουν),θα δημιουργήσει μία νέα πραγματικότητα πολύ καλύτερη.

2) (Εφευρετική)-Νοητική Νοημοσύνη

Η ικανότητα κάποιου να δημιουργεί παραστάσεις που “δεν έχει δει” ποτέ,είτε που δεν έχει διδαχθεί ποτέ.Είναι η ικανότητα εξερεύνησης και “ανακάλυψης από το πουθενά”.

Ορίζω λοιπόν ως (Εφευρετική) Νοητική Νοημοσύνη την ικανότητα πρακτικών και θεωρητικών ανακαλύψεων μέσω της Νόησης χωρίς την συμμετοχή των αισθήσεων και προυπάρχουσα ανάλογη θεωρία και ανακάλυψη (εφεύρεση).

Παράδειγμα τέτοιας Νοημοσύνης ήταν ο Τέσλα και ο Αινστάιν.

Προς αποφυγή σύγχυσης,Η ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ προκύπτει απο ήδη υπάρχοντα δεδομένα και λέγοντας ΕΦΕΥΡΕΤΙΚΗ εννοώ την καθαρά Νοητική Νοημοσύνη ανεξάρτητα από το αισθητό,ίσως μία άλλη ερμηνεία της Έκτης Αίσθησης.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ?

Είναι φανερό τώρα νομίζω ότι τα περιθώρια εξέλιξης,βελτίωσης των “φυσικών” μας χαρισμάτων είναι σχεδόν απεριόριστα,αρκεί να εστιάσουμε στην αξιοποίηση των δικών μας “χαρισμάτων”,ικανοτήτων και θετικών σημείων που έχουμε.

Σημείωση:

Απαγορεύεται η μερική ή ολική ανατύπωση και διάθεση του παρόντος Βιβλίου σε τρίτους χωρίς την έγγραφη άδεια του συγγραφέα Ακριβού Γεώργιου.αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του,το σύνολο των αναρτήσεων που περιέχει την ετικέτα: (Βιβλίο 1) Ένας κόσμος γεμάτος Θέλω.